نویسنده: میترا مشعوف

۳۵ نوع دارایی قابل وثیقه؛ از خط تلفن تا ریال دیجیتال

طبق بخشنامه بانک مرکزی و مستند به آیین‌نامه اجرایی مصوب هیئت وزیران، دارایی‌های قابل توثیق شامل طیف متنوعی از دارایی‌های فیزیکی، مالی، اعتباری و دیجیتال است که مهم‌ترین آنها به شرح زیر است:

سپرده‌ها و گواهی‌سپرده‌های بانکی ریالی و ارزی

دارایی‌های ثبت شده نزد شرکت سپرده گذاری مرکزی

اوراق بهادار بورسی و فرابورسی

املاک و مستغلات ثبت‌شده در سازمان ثبت اسناد

سهام و سهم‌الشرکه اشخاص حقوقی

خودرو و وسایل نقلیه دارای مجوز

شناور

هواپیما

فلزات گران بها، اسعار خارجی

ماشین الات و تجهیزات

بارنامه‌های رسمی و تجهیزات انبارش

فلزات گران‌بهای امانی نزد بانک کارگشایی

چک و سفته معتبر

یارانه نقدی خانوار

سیم کارت- خط تلفن ثابت

کالا‌های موجود در انبار-رسید انبار‌های عمومی

بیمه زندگی و بیمه‌نامه‌های بلندمدت

ضمانت‌نامه بانکی معتبر

ریال دیجیتال صادرشده توسط بانک مرکزی

سهام عدالت

حقوق و مزایای مستمر بازنشستگی

حقوق و مزایای دریافتی مستمر کارکنان لشگری و کشوری

حقوق و مزایای دریافتی مستمر مشمولین قانون کار

دانش فنی شرکت‌های دانش بنیان و خلاق

مطالبات قراردادی

عواید قابل تصرف از قرارداد‌ها یا اجرای طرح‌های تولیدی و زیربنایی

انواع مجوز‌های کسب و کار

گواهی ثبت نرم افزار‌ها

بارنامه الکترونیکی

بر این اساس و طبق بخشنامه اجرایی بانک مرکزی، دارندگان این دارایی‌ها می‌توانند در بستر سامانه جامع وثایق، نسبت به وثیقه‌گذاری الکترونیکی آنها اقدام کنند.

سامانه یکپارچه توثیق و شناسنامه‌دار شدن وثایق

طبق اعلام بانک مرکزی، در چارچوب این آیین‌نامه، «دستورالعمل تنظیم قرارداد‌ها و فرآیند‌های سامانه جامع وثایق و صدور شناسه یکتا» که پیش‌تر از سوی وزارت امور اقتصادی و دارایی به شبکه بانکی کشور ابلاغ شده بود، به‌عنوان بستر اجرایی این فرآیند تعیین شده است.

از این پس تمامی دارایی‌های مورد وثیقه، باید در سامانه جامع وثایق ثبت و دارای شناسه یکتای دارایی توثیق‌شده باشند تا قابلیت ردیابی، اعتبارسنجی و استعلام‌گیری برخط را برای بانک‌ها و نهاد‌های نظارتی فراهم کند.

نهاد‌های مسئول، نهاد‌های ناظر

در این آیین‌نامه، برای هر نوع دارایی قابل توثیق، نهاد‌های مسئول ثبت اطلاعات، نهاد امین دارایی و نهاد ناظر مشخص شده‌اند؛ به‌عنوان نمونه:

بانک مرکزی، ناظر بر توثیق سپرده‌ها، اوراق بانکی و ریال دیجیتال

سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، مرجع رسمی برای املاک و مالکیت‌های فکری

سازمان بورس و اوراق بهادار، مسئول نظارت بر اوراق بهادار و سهام

نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران، مرجع اطلاعات وسایل نقلیه

وزارت صنعت، معدن و تجارت، ناظر انبار‌ها و ماشین‌آلات صنعتی

بیمه مرکزی، مرجع اطلاعات بیمه‌نامه‌های زندگی و دارایی‌های بیمه‌شده